Gümrük Baş müdirligi tarapyndan ýaýradylan iň soňky maglumatlara görä, Hytaýyň haryt söwdasynyň umumy gymmaty 2024-nji ýylyň birinji ýarymynda rekord derejä ýetip, 21,17 trillion ýuana ýetip, geçen ýyl bilen deňeşdirilende 6,1% ýokarlandy. Olaryň arasynda eksport we import durnukly ösüş gazandy we söwda balansy Hytaýyň daşary söwda bazarynyň güýçli hereketlendiriji güýjüni we giň geljegini görkezip, giňelmegini dowam etdirdi.
1. Import we eksportyň umumy gymmaty täze ýokary derejä ýetdi we ösüş çärýek bilen çaltlaşdy
1.1 Maglumatlara syn
- Jemi import we eksport gymmaty: 21,17 trillion ýuan, bu bolsa geçen ýyl bilen deňeşdirilende 6,1% köp.
- Jemi eksport: 12,13 trillion ýuan, geçen ýyl bilen deňeşdirilende 6,9% köp.
- Jemi import: 9.04 trillion ýuan, bu bolsa geçen ýyl bilen deňeşdirilende 5,2% ýokarlandy.
- Söwda profisit: 3.09 trillion ýuan, bu bolsa geçen ýyl bilen deňeşdirilende 12% ýokarlandy.
1.2 Ösüş tizliginiň derňewi
Şu ýylyň birinji ýarymynda Hytaýyň daşary söwdasynyň ösüşi çärýekde çärýekde çaltlaşdy, ikinji çärýekde 7,4% ösdi, birinji çärýekden 2,5 göterim, geçen ýylyň dördünji çärýeginden 5,7 göterim ýokary. Bu tendensiýa Hytaýyň daşary söwda bazarynyň kem-kemden ösýändigini we oňyn depginiň hasam berkidilýändigini görkezýär.
2. Eksport bazarlarynyň diwersifikasiýasy bilen ASEAN iň uly söwda hyzmatdaşy boldy
2.1 Esasy söwda hyzmatdaşlary
- Asean: Hytaýyň iň uly söwda hyzmatdaşy boldy, umumy söwda bahasy 3,36 trillion ýuana, geçen ýyl bilen deňeşdirilende 10,5% ýokarlandy.
- Eu: Söwda umumy bahasy 2,72 trillion ýuan bolan ikinji uly söwda hyzmatdaşy, geçen ýyl bilen deňeşdirilende 0,7% peseldi.
- ABŞ: Söwda umumy bahasy 2,29 trillion ýuan bolan üçünji uly söwda hyzmatdaşy, geçen ýyl bilen deňeşdirilende 2,9% ýokarlandy.
- Günorta Koreýa: Jemi söwda gymmaty 1,13 trillion ýuana bolan dördünji uly söwda hyzmatdaşy, geçen ýyl bilen deňeşdirilende 7,6% ýokarlandy.
2.2 Bazary diwersifikasiýa etmek ajaýyp netijelere ýetdi
Şu ýylyň birinji ýarymynda Hytaýyň “Guşak we ýol” ýurtlaryna import we eksporty geçen ýyl bilen deňeşdirilende 7,2 göterim artyp, 10.03 trillion ýuana deň boldy. Bu, Hytaýyň daşary söwda bazaryny diwersifikasiýa strategiýasynyň ajaýyp netijelere ýetendigini görkezýär, bu peýdaly ýeke bazara garaşlylyk töwekgelçiligini azaltmak.
3. Import we eksport gurluşy optimizasiýany dowam etdirdi we mehaniki we elektrik önümleriniň eksporty agdyklyk etdi
3.1 Import we eksport gurluşy
- Umumy söwda: import we eksport 13,76 trillion ýuana ýetdi, bu geçen ýyl bilen deňeşdirilende 5,2% ýokarlandy we umumy daşary söwdanyň 65% -ini emele getirdi.
- Gaýtadan işleýän söwda: import we eksport 3,66 trillion ýuana ýetdi, bu bolsa geçen ýyl bilen deňeşdirilende 2,1% ýokarlandy we 17,3% boldy.
- Baglanyşykly logistika: import we eksport 2,96 trillion ýuana ýetdi, bu bolsa geçen ýyl bilen deňeşdirilende 16,6% ýokarlandy.
3.2 Mehaniki we elektrik önümleriniň güýçli eksporty
Şu ýylyň birinji ýarymynda Hytaý 7,14 trillion ýuana mehaniki we elektrik önümlerini eksport etdi, bu bolsa geçen ýyl bilen deňeşdirilende 8,2% ýokarlandy we umumy eksport bahasynyň 58,9% -ini emele getirdi. Olaryň arasynda, bölekleri, integral zynjyrlar we awtoulaglar ýaly awtomatiki maglumatlary gaýtadan işleýän enjamlaryň eksporty ep-esli artdy we Hytaýyň önümçilik pudagyny özgertmekde we kämilleşdirmekde oňyn üstünlikleri görkezdi.
4. Ösüp barýan bazarlar, daşary söwdanyň ösüşine täze itergi berip, gowy çykyş etdi
4.1 Ösüp barýan bazarlar ajaýyp goşant goşdy
Sinszýan, Guangxi, Hainan, Şanxi, Heilongjiang we beýleki welaýatlar ýylyň birinji ýarymynda eksport maglumatlarynda gowy çykyş edip, daşary söwdanyň ösüşiniň täze pursatlaryna öwrüldi. Bu sebitler milli goldaw erkin söwdasy ýaly syýasat goldawyndan we institusional täzeliklerden peýdalandy zolaklar we erkin söwda portlary, gümrük taýdan resmileşdirmek proseduralaryny ýönekeýleşdirmek we nyrhlary azaltmak ýaly çäreleri görmek bilen kärhanalaryň eksport güýjüni netijeli höweslendirdi.
4.2 Hususy kärhanalar daşary söwdanyň esasy güýjüne öwrüldi
Şu ýylyň birinji ýarymynda hususy kärhanalaryň import we eksporty 11,64 trillion ýuana ýetdi, bu bolsa geçen ýyl bilen deňeşdirilende 11,2% ýokarlandy we umumy daşary söwdanyň 55% -ini emele getirdi. Şolaryň arasynda hususy kärhanalaryň eksporty 7,87 trillion ýuana deň bolup, geçen ýyl bilen deňeşdirilende 10,7% ýokarlandy we umumy eksport bahasynyň 64,9% -ini emele getirdi. Bu, hususy kärhanalaryň Hytaýyň daşary söwdasynda barha möhüm rol oýnaýandygyny görkezýär.
2024-nji ýylyň birinji ýarymynda Hytaýyň daşary söwdasy we eksporty çylşyrymly we üýtgäp durýan halkara gurşawynda berk çydamlylygy we janlylygy görkezdi. Söwda masştabynyň yzygiderli giňelmegi, bazary diwersifikasiýa etmek strategiýasynyň çuňňur durmuşa geçirilmegi we import we eksport gurluşynyň üznüksiz optimizasiýasy bilen Hytaýyň daşary söwda bazary has durnukly we durnukly ösüşe garaşylýar. Geljekde Hytaý özgertmeleri çuňlaşdyrmagy we açmagy dowam etdirer, halkara hyzmatdaşlygyny güýçlendirer, söwdany ýeňilleşdirer we global ykdysady dikelişe we ösüşe has uly goşant goşar.
Iş wagty: Awgust-21-2024
